Her Şeyi Erteliyorum!
“Biraz daha zamana ihtiyacım var” cümlesini çok sık kuranlardan mısın sen de? Ufak tefek şeyleri bile sürekli erteleyip son dakikada yapmaya çalışıyorsan ve sürekli zamandan şikayet ediyorsan bu yazıyı ertelemeden bir an önce okumanı tavsiye ediyorum.
Bir şeyleri erteleme konusuyla başlayalım. Aslında ertelediğimiz sorumluluklarımız biz farkında olmadan kendi içinde gruplanıyorlar; önemli sorumluluklar ve önemsiz sorumluluklar olmak üzere. Eğer ertelediğimiz sorumluluk hayatımızı devam ettirmemize engel oluyorsa buna direk önemli sıfatını ekleyebiliyoruz. Mesela ütü yapmayı ertelemek önemsizlere, ders çalışmayı ertelemekse önemlilere örnek verilebilir.
“Ben tembelim. Ne yaparsam yapayım bu erteleme olayı benim için bir huya dönüştü.” diye düşünüyorsan kötü bir haberim var sana. Maalesef ertelemenin nedeni tembellik değil.
Tembel olmak hiçbir şey yapmamakla alakalı bir kavram. Ama sen ders çalışman gerekirken kitap okuyorsan, geziyorsan hatta televizyon izliyorsan bu senin bir şey yapmadığını yani tembel olduğunu göstermez. Bu senin ders çalışmaktan bilinçli bir şekilde kaçtığını ve enerjini başka bir alana boşaltmaya çalıştığını gösterir.
O zaman çalışmayı ertelemene neden olan şey ne?
Başarısız olma korkusu ve performans kaygısı. Eğer gerçekten kazanacağını düşünmüyorsan, o sınavdan yüksek puanlar alacağına inanmıyorsan çalışmazsın. Çünkü eğer çalıştığın halde düşük bir puan gelirse “ben o kadar çalıştım yapamadım. Sanırım sorun bende.” demekten korkarsın. Hep son dakikaya bırakır ve son aylarda son günlerde bütün gücünle çalışmaya başlarsın. İstemediğin bir puan gelse bile, “ben son ay çalışarak bu puanı aldım en baştan böyle çalışsam derece yapardım” diye kazırsın akıllara. Çok çalıştığı halde kazanamayanların hakarete uğradığını, zekasının sorgulandığını düşünüp, çalışmaktan, çalıştığın halde kazanamamaktan korkarsın ve sonunda da çalışmazsın.
Evet bu bir performans sınavı ve sen de milyonlarca kişinin önünde sahne alıyorsun. Gayet anlaşılır bir kaygı bu. Ama başkalarının diyeceklerinden korktuğun, kendi başarınla yüzleşmediğin sürece son dakikalarla yaşamaya devam edeceksin hayatı.
Peki erteleme olayından kurtulmak için ne yapacaksın?
İlk önce fark edeceksin. Neyi ertelediğini, niye ertelediğini düşüneceksin. Üzerine düşünmeye başlayınca ertelediğin şeyleri bilinçli olarak ve belirli nedenler yüzünden ertelediğini fark edeceksin zaten.
İkinci olaraksa yapacağın şeyleri somutlaştıracaksın. Yarın fizik çalışacağım demek yetmiyor mesela. Yarın çalışacağın fizik dersini hangi kitaptan çalışacaksın, hangi konuyu çalışacaksın, ne kadar çalışacaksın ve çalıştıktan sonra kaç soru çözeceksin? Bu soruların hepsini en az bir gün önceden belirlemiş olmalısın. Çünkü beyin belirsizlikleri sevmez. Belirsizliğin olduğu yerde tedirgin olur ve odaklanamaz. Sen de bu tedirginliği yaşamamak için sürekli ertelemek zorunda kalırsın yapacağın şeyleri.
Senden ve senin hayallerinden daha önemli bir şey olmadığını bilerek çalış. Hayaller alarm değildir, ertelenmek için değil peşinden koşmak için kurulurlar.
H. Ali