Oyun Hakkı
Merhaba inekle öğrencisi, velisi ve öğretmeni! Bugün sizlerle oyun hakkı konusunda bir metinle karşınızdayım. Keyifli okumalar dilerim.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin 31. maddesi bizlere der ki: “Taraf Devletler, çocuğun dinlenme, boş zaman değerlendirme, oynama ve yaşına uygun eğlence (etkinliklerde) bulunma ve kültürel ve sanatsal yaşama serbestçe katılma hakkını tanırlar. Taraf Devletler, çocuğun kültürel ve sanatsal yaşama tam olarak katılma hakkına saygı duyarak tanırlar ve özendirirler ve çocuklar için, boş zamanı değerlendirmeye, dinlenmeye, sanata ve kültüre ilişkin (etkinlikler) konusunda uygun ve eşit fırsatların sağlanmasını teşvik ederler.” Bu maddeden anlaşıldığı üzere çocuğun yaşam ve gelişim hakkı korunacak, çocuğun üstün yararı gözetilecek, çocuğa ayrımcık yapılmayacak, çocuğun katılımı göz önünce bulundurulacak. Bu maddeye bakarak, anlaşmayı imzalayan taraf devletler üzerlerine düşen yükümlülükleri yerine getirmeleri gerekmektedir.
Çocukların oyun hakları için ne gibi iyileştirmeler yapılabilir? Kentlerde bulunan yeşil alanlar ve oyun alanları arttırılabilir ve var olan alanların iyileştirilmesi yapılabilir. Oyun alanları tasarlanırken de doğayla uyumlu, dünyaya zarar vermeyen, çevreyi kirletmeyen malzemeler tercih edilebilir. Hızlı ve çarpık kentleşmenin bir sonucu olarak sokak kültürü yok olduğu için bu durum çocukların sokak oyunları oynama alışkanlığını da etkilemiştir. Sokak oyunları kültürü kentlerde yaşayan çocuklar için neredeyse kaybolmaya yüz tutmuştur. Bu konuda belediyeler ‘’çocuk oyun kulüpleri’’ açarak hem çocukların oyun haklarını kullanmalarını sağlayacaklar hem de belediye olarak semtlerinde yaşayan çocuklara hizmet etmiş olacaklar.
Oyun oynamanın çocuk gelişimi açısından önemine de değinmek istiyorum. Çocuklar gerçek hayata oyunla iletişim kurarlar. Oyun oynamak çocukların bedensel, sosyal, duygusal, bilişsel gelişimleri için oldukça önemlidir. Oyun oynayan çocuk yaratıcı düşünür, sosyal hayata adapte olur, işbirliği yapmayı, sorumluluk almayı öğrenir. Oyun aracılığıyla kendisini ifade eder, problem çözme ve çatışma çözme becerilerini de geliştirir.
Oyun kendi arasında çeşitli kategorilere ayrılır. Ev oyunları, sokak oyunları, kâğıt kalemle oynanan oyunlar, müzikli oyunlar, sportif oyunlar, top oyunları, kovalamacalar, dil oyunları, hafıza oyunları ve dijitalleşen dünyayla birlikte bilgisayar oyunları olarak kategorileştirebiliriz.
Cennet Karayanık
27.10.2022