Eğitim Hayatında Stres ve Stresle Başa Çıkmak
Notlarını yüksek tutmak, öğretmenlerinin beklentilerini karşılamak, başarılı bir öğrenci olmak, istediğin okulu kazanmak, güzel bir geleceğe doğru sağlam adımlar atmak ve tüm bunları yaparken aynı zamanda hobiler edinmek, arkadaş ve ailenle güzel vakit geçirmek istemek… Bunların çoğu tüm öğrencilerin aşina olduğu ve hatta belki de her gün aklından geçirdiği istekler, hedefler. Bütün bu sorumluluk ve hedefler zaman zaman belki farkında bile olmasak da büyük bir yük olan stresi sırtımıza bindirebiliyor.
Hepimizin aşina olduğu bu ‘’stres kaynakları listesi’’ ni uzatmak oldukça kolayken stresin olumsuz etkileriyle savaşmak oldukça zor. Bedenimizden ruhumuza, tepeden tırnağa bize zarar veren stresten kurtulmak nasıl mümkün olabilir?
1. Geleceğe Dair Karamsar Yaklaşımları Bırakmak
Stresli dönemlerimizin çoğunda stres kaynağımıza dair gelecekte başımıza gelebilecek kötü senaryoları durduk yere aklımıza getiririz. Örneğin, stres kaynağımız notlarımızsa ‘’Notlarım çok kötü, kesin sınıfta kalacağım’’ ve hatta ‘’ Kesin hayatım çok kötü olacak, başarısız bir insan olacağım’’ gibi senaryolar, kanaatler oluştururuz. İşte bu olumsuz senaryoları kurduğumuzu fark ettiğimiz an, bu düşünceleri zihnimizden olabildiğince uzaklaştırıp ‘’an’’ a odaklanmalı, ‘’tam şimdi’’ yapmamız gerekenleri yapmalı ve felaket tellallığından kaçınmalıyız.
2.Kendini Cezalandırmayı Bırakmak veya Ödüllendirmeyi Ertelememek
Stresli dönemlerimizde çoğumuz stres kaynağı ortadan kalkana kadar problemlere, işlere kendimizi uzunca süre maruz bırakarak veya aşırı efor sarf ederek kendi kendimizi cezalandırabiliyoruz. Dinlenmeyi, mutluluk verici şeyleri ‘’Bu iş bitsin, şu başarıya bir ulaşayım, şu sınav ortadan bir kalksın’’ gibi düşüncelerle erteliyoruz. Bütün bu cezalandırma veya erteleme süreci ise yaptığımız işteki verimliliği azaltmanın yanı sıra hem zihinsel hem de fiziki sağlığımıza çok büyük hasar bırakıyor. Dolayısıyla başlangıçta kendimizi stres kaynağını düşünmekten alıkoyamasak, yaptıklarımızdan çok zevk alamasak dahi; normal hayatımızda yapmaktan hoşlandığımız, bizi rahatlatan veya mutlu eden etkinliklerle uğraşmalıyız. Kısacası başlangıçta zor da olsa, kendimizi stres kaynağından uzak tutmalı, ödüllendirmeliyiz.
3.Tavsiye Almak
Zaman zaman stres anında yaşadığımız sorunları kendi içimizde büyütebilir, içinden çıkılamaz görebiliriz. Bu gibi durumlarda stres kaynağı, bizim için dünyanın sonudur. Böylesi zamanlarda bakış açısına güvendiğimiz bir tanıdığımıza yaşadığımız sorunu anlatmak, çözüm önerisi danışmak hem kendimizi iyi hissetmemiz ve rahatlamamız hem de sorunun daha hızlı ve rahat bir şekilde çözülmesi açısından genellikle çok etkilidir. Bazen bir adım geri çekilip resmin bütününe bakmak, farklı perspektiflerden görmek gerekir. Yaşadığımız sorunlar genellikle zihnimizde büyüttüğümüz denli girift, başa çıkılamaz değildir ve dışarıdan gelen bir yorum, öneri bizim için çok rahatlatıcı olabilir.
Bu yazımızda stresle başa çıkmak, stres dönemimizde ferahlamak, rahatlamak için yapabileceğimiz üç yöntemden bahsettik. Bu yöntemleri deneyebilir, stresli dönemlerimizi biraz daha hafif atlatabiliriz. Ancak yaşadığımız stres çok yoğunsa, azalmıyorsa bir uzmandan destek almamız faydalı olabilir.
Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere!
Berfin Gamze Deniz