Hücrenin Görevleri: Organelleri ve Görevleri Nelerdir?

Vücutta bulunan en küçük yapı taşı olan hücre, canlıların özelliklerini taşıyan en temel yapı birimidir. Dıştan içe doğru hücre zarı, çekirdek ve sitoplazma olmak üzere 3 bölümden oluşan hücrelerin en önemli bölümü hücre zarlarıdır. Hücrelerin özellikleri sıralanacak olursa;

• Hücreler kalıtsal bilgilerini DNA’da saklar.
• DNA’da sakladıkları kalıtsal bilgileri RNA’ya aktarır.
• Katalizör olarak proteinleri kullanır.
• RNA’yı proteine çevirir.
• Hücreler serbest enerjiye ihtiyaç duyar.
• Bütün hücreler aynı temel moleküler yapıtaşlarını kullanırlar.

Hücre Zarlarının Görevleri

Hücrelerin en önemli bölümü olan hücre zarı, hücrenin dış kısmında bulunur ve molekülleri özelliklerine göre hücre içerisine alır. Dinamik ve esnek bir yapıya sahip olan hücre zarı, açık renk bir tabaka ve iki koyu tabaka olmak üzere 3 tabakalıdır. Hücre zarı içerisinde çekirdek zarının aksine polar bulunmaz. Hücre zarlarının kimyasal yapısı zar lipitleri, sterol, zar proteinleri, fosfolipit, zar karbonhidratlarından oluşur.

• Çekirdeği ve sitoplazmayı saran en dış katman olan hücre zarı hücreyi koruyarak hücre içerisinde bulunan yapıların dağılmasını engeller.
• Çekirdeğin yamulmasını engelleyerek sitoplazma sıvısını korur.
• Hücre içerisine geçecek yararlı ve küçük çaptaki maddeleri sağlıklı protein kanallarına yönlendirir.
• Protein boşlukları bulunduğundan madde geçişlerini kontrol altında tutar.
• Sinir hücresi gibi ileti uyarısı özelliği bulunan hücrelerde iletim görevini yerine getirir.
• Ozmotik dengeyi düzenler.

Hücrenin Organelleri ve Görevleri Nelerdir?

Hücrelerin içerisinde sitozol, mitokondri, granüllü ER, golgi, nükleus, peroksizom, lizozom ve endozom bulunur. Hücrenin yapısı ise hücre zarı, sitoplazma, nükleus zarı ve nükleus çekirdeğinden meydana gelir. Hücre zarları ise lipit, protein ve karbonhidrat moleküllerinden oluşur.

Hücrenin görevi nedir açıklandıktan sonra hücrenin organelleri ve görevlerinin açıklanması gerekirse, organeller hücre içerisinde bulunan her alt birime verilen addır. Hücre organelleri arasında endoplazmik retikulum, lizozom, koful, mitokondri, golgi aygıtı, kloroplast ve ribozom bulunur. Hücrenin organelleri hücre içinde bulunan özelleşmiş yapı birimleridir.

Bunların görevleri sırasıyla açıklanacak olursa;

• Endoplazmik retikulum: Hayvan ve bitki hücrelerinde bulunan bir organeldir. Hücre zarı ve hücre çekirdeğinin arasında bulunan organel, hücre içerisinde ve sitoplazmada maddelerin taşınmasını sağlar. Aynı zamanda bu maddeleri depolamakla da görevlidir.
• Lizozom: özellikle hayvan hücrelerinde bulunan lizozom, yaşlanmış organelleri veya büyük tanecikleri parçalamakla görevlidir. Bitkilerin ve alyuvar hücrelerinin üzerinde lizozomun etkisinden bahsedilemez.
• Koful: Hücre içerisinde bulunan fazla malzemeyi depolama görevi vardır. Sitoplazmada bulunan içi sıvı dolu boşluklardan oluşur. Vakuol adı da verilir ve mantarlarda, bitkilerde, bakterilerde ve bazı hayvanlarda koful organeli bulunur.
• Mitokondri: Bölünüp çoğalabilen mitokondri, oksijenli solunum ile ATP sentezini gerçekleştirir. Ökaryotik hücrelerde bulunan organel, prokaryotik ve memelilerin alyuvarlarında bulunmaz. Hücrelere enerji sağlar ve kendilerine ait ribozoma, DNA ve RNA’ya sahiptir.
• Golgi aygıtı: Ökaryotik hücrelerde görülen golgi aygıtı, proteinleri işlemekle görevlidir. Endomembran sisteminin bir bölümünü oluşturan golgi aygıtı, organeli keşfeden kişi olan Camillo Golgi’den ismini almıştır.
• Kloroplast: Fotosentezin gerçekleştiği sitoplazmik organel olan kloroplast, bitkilerin yeşil kısmında bulunur. Bitkilerin besin ve oksijen üretmesini sağlarlar. Güneş enerjisini moleküler bağlar şeklinde saklarlar ve çift katmanlı zara sahiptir. DNA içeren kloroplastlar kendi kendine çoğalabilir.
• Ribozom: Tüm canlıların hücrelerinde bulunan ribozom, karmaşık molekül yapılarına sahiptir. Protein oluşturma sürecinde görev alan ribozom, amino asitleri birbirine bağlar ve polipeptit olarak bilinen amino asit zincirlerinin oluşturulmasında rol oynar. Küçük ribozomal alt birim ve büyük ribozomal alt birim olmak üzere iki bileşenden oluşan ribozom organeli, translasyon aparatı olarak da isimlendirilir.

Online özel ders verme imkanlarımız için sitemizi inceleyin.