Kimyacı Bilim İnsanları Bölüm 4: Marie Curie
Merhaba sevgili okur ben sayısal öğretmenlerinden Kübra. Kimyacı bilim insanları serimizin yepyeni bölümüyle karşınızdayımmm. Bu haftaki konuğumuz “Bilim İçin Ölen Kadın” Marie Curie… Hadi başlayalım.
Marie Curie Kimdir?
7 Kasım 1867’de Polonya’da dünyaya gelmiş fizikçi ve kimyagerdir. Fizik ve matematik öğretmeni olan babası sayesinde bilime ilgi duymaya başlamıştır. Ancak yaşadığı dönemde ülkede kadınlara okumak veya bilimsel alanda eğitim almak için olanak sağlanmıyordu. Yurtdışına çıkmak için de yeterli paraları olmamasından dolayı ablası ile bir anlaşma yaptılar. Bu anlaşmaya göre ablası çalışıp kazandıkları parayla yurtdışında tıp okuyacak, daha sonra Marie’yi yanına alıp onu da okutacaktı. Marie, 24 yaşında Paris’e gitti ve 1893’te Fizik, 1894’te Matematik bölümlerinden mezun oldu. 1895 yılında, 35 yaşındaki Fransız Fizikçi Pierre Curie ile evlendi.
1898 yılında polonyum ve radyumu keşfeden Marie, bunu Fransız Bilimler Akademisine kendi imzası bulunan bir notla bu durumu bildirmiş ancak bu bildiri kabul görmemiştir. Çünkü o dönemde doktora öğrencisi bir kadının babasının ya da kocasının imzası olmadan böyle bir not yollaması normal karşılanmamıştır. 1902’de radyumun kanser tedavisinde kullanılabileceğinin anlaşılması Marie’ye oldukça ün kazandırmıştır.
1903 yılında Nobel Bilim Ödülü Henry Becquerel ve Pierre Curie’ye verilmek istendiyse de,Pierre bunu protesto etmiş ve Marie’nin de ödül alması gerektiğini savunmuştur. Bu durum Nobel Komitesi tarafından kabul görmüş, Henry Becquerel, Pierre Curie ve Marie Curie Nobel bilim ödülü almıştır. Böylece Marie, Nobel ödülü kazanan ilk kadın olmuştur.
1906’da bir kaza sonucu Pierre’nin ölümü üzerine Sorbonne Üniversitesindeki görevi Curie’ye teklif edildi. Böylece Fransa’da ilk kez bir kadına profesörlük unvanı verildi. Eşinin ölümünden sonra kendini tamamıyla bilim dünyasına adayan Marie, arı halde radyum elde etmeyi başararak bir Nobel ödülü daha kazandı. Böylece, iki ödül kazanan ilk bilim insanı oldu.
Bilim dünyasındaki erkek egemenliğiyle mücadele eden Marie, çeşitli iftiralara uğrayıp, b,r oyla kaybederek Fransız Bilim Akademisine alınmadı. 1914 yılında Marie, Paris Üniversitesinde kurulan Radyum Enstitüsü’nün ilk müdürü olarak atandı.
Marie I. Dünya Savaşı sırasında taşınabilir röntgen cihazları yaparak, kızı Irene ile, genç kadınlara X ışını teknolojisini öğretti. Ayrıca fizik tedavi uzmanlarına savaş ortamında radyoloji ekipmanını nasıl kullanacaklarını gösterdi. Bu esnada yüksek dozda radyoaktif ışına maruz kaldı.
4 Temmuz 1934’te hastalığı kan kanseri sebebiyle hayatını kaybetti. Hayatı boyunca radyumun tıptaki ölümüne dikkat çekmesi ve radyoaktif çalışmalar yapması sebebiyle, hastalığının kaynağının fazla radyasyona maruz kalınması olduğu düşünülüyor. Bu yüzden Marie Curie’ye ilk paragrafta da söylediğim gibi “Bilim İçin Ölen Kadın” denmiştir sevgili okur.
Bir kimyacı bilim insanlarının hayatı bölümünün daha sonuna geldik. Bir sonraki bölümde yeni bilim insanlarının hayatında görüşmek üzereee. İnekle ile kalın, bilimle kalın. 😊
Kübranur Aktan
29.01.2023