Öğrenmeyi Öğrenmek

Merhaba inekle öğretmeni, velisi ve öğrencisi. Bugün hayatımızı çok kolaylaştırabilecek bir konu üzerinde durmak istiyorum: Öğrenmeyi öğrenmek. Bu konunun herkes için çok önemli olduğu kanaatindeyim. Çünkü insan yaşayan, üreten ve tüketen bir canlıdır. Bu süreçlerin hepsinde de kendimizi evrimleşen, gelişen ve öğrenmeye ara vermeyen bir canlı olarak kabul edebiliriz.

Peki nedir bu öğrenme? Öğrenme, bireyin yaşantılar sonucu davranışlarında meydana gelen oldukça uzun süreli istendik değişmelerdir. Bir bilgi ve becerinin, öğrenme sayılması için davranışta değişiklik yapması ve davranıştaki değişikliğin uzun süreli olması gerekmektedir.  Peki bizler sadece iyi şeyleri mi öğreniriz? Elbette hayır, öğrenme  olumlu olduğu gibi olumsuz da gerçekleşebilir. Bu noktada öğrenmenin sınırlarını belirlemek, öğrenmeyi öğrenmek için oldukça önemlidir.

Öğrenmeyi öğrenmenin ilk ve en önemli şartı: Kişinin kendi özelliklerini bilmesi ve öz düzenlemeye sahip olmasından geçer.  Biliyoruz ki herkes hayata başka başka bakar ve algılar. Bu yüzden bireysel farklılıklar dikkate alınarak öğrenme işlemi gerçekleştirilmelidir. Burada öğrenmeyi anahtar-kilit ilişkisi gibi düşünebiliriz. Her anahtar her kapıyı açamaz. Öğrenme eylemi de herkes için aynı olamaz. O yüzden de insanın  nasıl öğrendiğini öğrenmesi kişi için oldukça hayatidir bence.

 Öğrenmeyi öğrenmek için yapılması gereken ikinci şey ise: Kişinin düşünceleri hakkında düşünmesidir (üst-bilişsel düşünme). Burada kişi; kendi düşüncelerini gözlemleyebilmeli, sorgulayabilmeli ve eleştirebilmelidir. Bu eleştiriler, olumsuz olmak zorunda değil elbette. Olumlu eleştiriler de sürece dahil olmalıdır. Bahsedilen  bu beceriler kişinin sürece aktif katılmasını sağlar ve kişiye gözlem yapma olanağını tanır.  Kimse sizin için öğrenemez ya da sizin için en doğru öğrenme metodunu belirleyemez. Bu yüzdendir ki bu konu hakkında standart olan bir sonuç yoktur.

Öğrenmeyi öğrenmenin üçüncü önemli unsuru ise: Bir amaç belirlemektir. Hedeflenen bir yolda yürümek tesadüfi bir yoldan daha motive edici olduğu gibi daha da verimli olmaktadır. Öğrenmeyi öğrenmenin dördüncü unsuru: Öğrenilecek bilginin ya da davranışın önceden tanımlanabilir olmasıdır. O konu hakkında bir bilgi birikiminiz olursa süreci kontrol etmeniz daha kolay olur. Biz buna günlük hayatta “temel” şeklinde tanımlıyoruz.  Öğrenmeyi öğrenmenin beşinci unsuru: Öğrenme süreçlerini olabildiğince somut bir halde gerçekleştirebilmektir. Beyin için somut materyaller oldukça önemli bir unsurdur. 

Bu unsurları çoğaltmamız elbette mümkündür. Zihin kapalı bir kutu gibi oldukça esrarengizdir. Herkes kendi kapalı kutusunu, kendi açabilir. Bu süreçte de bu unsurların varlığı, öğrenmeyi öğrenmek adına işinize yarayabilir. Öğrenmeyi öğrenmenin keyfini çıkartmanız dileğiyle

Deniz Bulut