Selçuklu Hükümdarı: Arslan Yagbu

Selçuklu Devletinin kurucusu Selçuk bin Dukak’ın oğludur. Arslan Yabgu, Selçuk Bey’in ölümünden sonra devletin başına geçmiştir. Anadolu Selçuklu ( Türkiye Selçuklu ) Devleti’nin kurucusu Kutalmış oğlu Süleyman şahın dedesi, yani Kutalmışın babasıdır.

İlk olarak kendisini Karahanlılar ile Samaniler arasındaki mücadelede göstermiş ve Samanilere yardım etmiştir. Arslan Yabgu Karahanlılara karşı başarı kazanarak tarih sahnesine çıkmış ve Karahanlı Devleti’nin ilgisini daha hükümdar olmadan üzerine çekmiştir. Buhara ile Semerkant arasındaki Nur kasabası bu sayede Selçuklulara yurtluk olarak Samanilerce ikta verilir.

Karahanlılar, Samaniler Devletini yıkınca Arslan Yabgu’nun bölgedeki nüfuzu artmış ve Samani şehzadeleri Arslan Yabgu’dan yardım isteyerek Karahanlılar mücadeleye girerek bozguna uğratmışlardır. Selçuk Bey’in ölümü ile tahta çıkan Arslan, Yagbu unvanı ile devleti yönetmeye başlamış ve Karahanlılar ile mücadeleye girmiştir.

Arslan Yagbu

Arslan Yagbu
Arslan Yagbu 1

Arslan Yabgu’nun Karahanlılar ile mücadeleleri neticesinde Karahanlı hükümdarı Yusuf Kadir Han ile Gazneli Hükümdarı Sultan Mahmut ittifak anlaşması yapmışlardır. Bu anlaşma Maveraünnehir mülakatı olarak tarihe geçmiştir. Bu durum Arslan Yabgu’nun bölgede ne kadar güçlendiğini ve dönemin en önemli devleti olan Gazneli ve Karahanlı devletini ittifak yapmaya itecek kadar endişelendirmiştir. Arslan Yabgu bu ittifak karşısında Ali Tegin ile birlikte çöllere çekilerek savunmaya geçmiştir. Gazneli Mahmut Arslan Yagbu’yu bertaraf etmeyi kafasına koyduğu için hileli bir siyasete başvurmuştur. Bu nedenle Arslan Yabgu’yu dostane bir tavır ile sarayına davet etmiş fakat bu davet sırasında Arslan Yabgu’yu ve oğlu Kutalmış’ı birlikte esir almış ve Kalincar kalesine hapsetmiştir.

Bu durum karşısında şaşkına dönen Selçuklu hanedanı, hükümdarlarını kurtarmak için Tuğrul ve Çağrı Bey’ler eşliğinde akınlar yaparak Gazneli devletini yıpratmışlar fakat Arslan Yagbu’yu esaretten kurtaramamışlardır. Kutalmış , Tuğrul ve Çağrı Bey’lerin akınları sırasında Gazneli Mahmut’un elinden kaçmayı başarmış ve Buhara dönmüştür. Arslan Yabgu’nun ölümü ile birlikte Devletin yönetimi yeğenleri Tuğrul ve Çağrı Bey’e kalmıştır.
Tarih konusunda herşeyi inekle.com öğretmenleriyle iletişim kurarak öğrenebilirsiniz.

Leave a Comment