Dünyanın En Büyük 5 imparatorluğu

Dünya tarihi boyunca belirli bölgelere hükmeden imparatorluklar yaptıkları doğru hamleler sayesinde belirli dönemlerde topraklarını genişletmişlerdir. Eski dönemlerde hemen her imparatorluğun en çok arzu ettiği şey daha geniş topraklara sahip olmaktı. Daha geniş topraklar demek daha büyük bir hakimiyet alanı, daha çok vergi kaynağı, daha büyük bir ordu imkanı ve bunlara da bağlı olarak daha güçlü bir devlet anlamına gelmekteydi.

Bu sebeple imparatorluklar güç yarışına girdiklerinde toprak genişletme yarışı da başlamıştır. Tarih boyunca belirli dönemlerde bazı imparatorluklar tüm dünyayı etkileyecek kadar geniş topraklar elde etmişlerdir. Bir devletin imparatorluk olarak kabul edilmesi genellikle devletin yapılanmasına bağlıdır. Bir hanedan etrafında hanedan tarafından ya da meclis tarafından seçilmiş devlet görevlilerinin bulunduğu yapılar imparatorluk olarak adlandırılmaktadır.

İmparatorlukların Ekonomi, Ordu, Donanma, Asayiş gibi farklı alanlarda sorumlu üst düzey devlet görevlileri vardı ve bu görevliler direkt olarak imparatorun kendisine ya da meclisine bağlı olarak çalışmaktaydı. Bu doğrultuda imparatorluk olarak değerlendirilebilecek devletler en geniş topraklara sahip oldukları dönemlerine göre sıralanmıştır.

1. Britanya İmparatorluğu

Britanya İmparatorluğunun merkezi bugün İngiltere olarak bilinen bölgeydi. İngiltere Krallığının yönetiminde olan Britanya İmparatorluğu zamanla o kadar geniş topraklar kazanmıştır ki dünya tarihinde en geniş sınırlara sahip imparatorluk unvanını kazanmıştır. İmparatorluk 1920 yılında dünyanın yaklaşık %24’lük kısmına hükmetmekteydi.

Bu hakimiyet direkt olarak İngiliz toprağı sayılan bölgelerin dışında imparatorluğun sahip olduğu sömürgeleri ve buna benzer toprakları da kapsamaktadır. Bu kadar geniş sınırlara sahip olması imparatorluğun dünya üzerinde inanılmaz bir güç olmasını sağlamıştır.

Yaklaşık bir asır boyunca dünyanın tartışmasız en büyük küresel gücü olarak hüküm sürmüştür. Topraklarının en geniş olduğu dönemlerde imparatorluğa ait olan topraklardan en az birinde sürekli güneş olduğu için güneşin batmadığı imparatorluk olarak adlandırılmaktaydı. İmparatorluğun günümüzdeki temsilcisi İngiltere’dir.

2. Moğol İmparatorluğu

1206 yılında dünya tarihine büyük etkileri olan ve bugün bile hemen herkes tarafından bilinen General Cengiz Han tarafından kurulan Moğol imparatorluğu kısa sürede geniş bir hakimiyet alanı yakalamıştır. Cengiz Han tarafından kurulan imparatorluk varisleri tarafından da bir süre çok iyi yönetilmiştir.

Orta Asya bölgesindeki Moğol ve Türk boylarını bünyesine katarak sürekli genişleyen imparatorluk en parlak dönemlerini Kubilay Han döneminde yaşamıştır. Cengiz Han’ın torunu olan Kubilay Han döneminde Çin topraklarının da neredeyse tamamı kontrol altına alınmıştır.

İmparatorluk 1300 yıllarının başında dünya yüzölçümünün yaklaşık %16’sına hükmetmekteydi. İmparatorluğun neredeyse kurulduktan 100 yıl sonra bu kadar geniş topraklara sahip olması çok hızlı genişlediğini göstermektedir. Bu durumun sebeplerinin başında ise Türk ve Moğol milletlerinin çok iyi biniciler ve savaşçılar olması gelmektedir.

Cengiz Han’ın birleştirdiği birçok savaşçı bu davanın kutsal olduğunu kabullenerek devletin yükselmesi için savaşmıştır. Günümüze kadar yıkılmadan gelmiş olan İmparatorluk şu an Moğolistan adıyla varlığını devam ettirmektedir. Bu kadar eski dönemlerden beri yıkılmadan varlığını koruyan nadir devletlerden birisi konumundadır.

3. Rus İmparatorluğu

Bir diğer adıyla Çarlık Rusyası 1721 yılında kurulmuştur. 1917 yılında 1. Dünya Savaşı devam ederken Rusya’da Bolşevikler tarafından gerçekleştirilen ve Rusya’nın savaştan çekilmesine sebep olan ihtilal ile birlikte Çarlık Rusyası da yıkılmıştır. Dünya tarihinde en geniş hakimiyet sınırlarına ulaşmış 3. imparatorluk unvanına sahip olan imparatorluk 1895 yılında dünya yüzölçümünün yaklaşık olarak %15’ine karşılık gelecek seviyede toprak üzerinde hakimiyete sahipti. İmparatorluğun yöneticisi “çar” olarak anılmaktaydı.

1917 yılında gerçekleşen ihtilal sırasında İtilaf Devletleri’nin Çanakkale cephesinde başarısız olması ve Çarlık Rusyasına yardım gönderememesi sebebiyle ihtilalin gerçekleşmesi engellenememiş ve Rus İmparatorluğu resmi olarak yıkılmıştır. Rus imparatorluğunun yıkılması ile Bolşevikler yönetime geçmiştir.

4. Çing Hanedanı

Hanedan 1644 yılında Mançu hanedanı tarafından kurulmuştur. Yıllarca süren isyanlar 1644 yılına kadar devam etmiştir ve bu isyanların sonucunda 1644 yılında Pekin isyancılar tarafından ele geçirilmiştir. Bunun üzerine Wu Sangui yönetimi ele geçirerek imparatorluğunu ilan etmiştir. İmparatorluk 1790 yılında en geniş sınırlarına ulaşmıştır. Bu sınırlar dünya yüzölçümünün yaklaşık %10’luk bölümünü kaplamaktadır.

5. İspanyol İmparatorluğu

İmparatorluk 5 farklı kıtada da toprakları bulunan ve dünyanın ilk küresel imparatorluğu unvanını kazanan imparatorluktur. İmparatorluğun merkezi bugün İspanya olarak bilinen bölgedir ancak en güçlü dönemlerinde toprakları bu sınırların çok ötesine çıkmıştır. Bu toprakları İspanyol imparatorluğu tarafından fethedilen, miras kalan, el koyulan ve sömürge haline getirilen toprakların hepsini kapsamaktadır.

İspanyol imparatorluğu sömürgeleştirme ve koloni kurma eylemlerine en erken başlayan imparatorluk konumundadır. Bu durum 16. yüzyılda başlamıştır ancak kolonileşme terimi 18. Yüzyılda kullanılmaya başlamıştır. Öyle ki bir dönem Güney Amerika ülkelerinin büyük bir bölümü İspanyol hakimiyeti altındaydı.

Topraklarının en geniş olduğu dönemleri 1810 yılında yaşamış olan imparatorluğun bu yıllarda sahip olduğu topraklar dünya yüzölçümünün yaklaşık olarak %9’luk kısmına denk gelmektedir. Bu şekilde İspanyol imparatorluğu dünya tarihinde en geniş sınırlara ulaşmış ve en çok büyüme kaydetmiş imparatorluklar arasında 5. sırada bulunmaktadır.