inekle Kariyer Yolu: Türkolog

Merhaba sevgili inekle takipçisi! Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüyle birlikte içine gireceğin Türkoloji ile ilgili olarak seni bilgilendirmeye çalışacağım. Başlamadan önce, herhangi bir kafa karışıklığı yaşamaman için Türk Dili ve Edebiyatı ile Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği bölümlerinin farklı bölümler olduğunu vurgulayalım.

Türk Dili ve Edebiyatı, beş anabilim dalından oluşur: Eski Türk Dili, Yeni Türk Dili, Türk Halk Edebiyatı, Eski Türk Edebiyatı ve Yeni Türk Edebiyatı. Lisans düzeyinde, her anabilim dalından almak zorunda olduğun dersleri alarak mezun olur ve Türkolog ünvanını alırsın. Türkolog kimdir? Türk halklarının dilini, tarihini, edebiyatını bilimsel sınırlar içerisinde inceleyen, araştıran, tartışan kişidir. Bu bölümü tamamlayan her öğrencinin Türklerin tarihine, edebiyatına ve diline yeterli düzeyde hakim olduğu varsayılır.

Pek çok öğrenci, lisans düzeyinin ardından alanda yetkinliğini geliştirmek ve akademisyen olmak amacıyla yüksek lisans ve ardından doktora programlarıyla öğrenim sürecine devam etmeyi tercih eder. Yani, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun olduysanız tercih edeceğiniz kariyer büyük olasılıkla akademik bir kariyer olacaktır. Ancak akademisyen olmak sanıldığı kadar kolay değildir; oldukça uzun bir öğrenim süreci geçirmek, pek çok sınavı başarıyla atlatmak ve tüm bunları yaparken sabırla çalışmak gerekir. Bölüme dair bir tutku varsa ve düşlenilen şey bir bilim insanı olmaksa sonuç mutlaka güzel olacaktır.

Yapılabilecek tek meslek akademisyenlik mi? En çok ilgilenilen meslek bu olsa da elbette çok daha farklı meslek seçenekleri de mevcut.

Türk Dili ve Edebiyatı mezunlarının en çok istihdam edildiği sektörlerin başında yayıncılık sektörü gelir. Her gün yüzlerce basılı yahut dijital materyal hazırlanıp okura sunulur. Peki bu materyallerin kontrollerini gerçekleştirmekten, kusurlarını gidermekten ve materyalleri geliştirmekten sorumlu olan kişiler kimdir? Editörler! Editörler, yayıma hazırlanan kitaplar ve metinlerden sorumlu olan kişilerdir. Yanlışları düzeltir, yazarla iletişim kurarak metni daha “güzel” bir hale getirmeye yardımcı olur.

Günümüzde yeni gelişen bir sektör olarak değerlendirebileceğimiz metin yazarlığı, pek çok açıdan Türkçeye hakim ve yaratıcı insanlara ihtiyaç duyar. Bu iş için tercih edilen çalışanlar çoğunlukla reklam ve iletişim özelinde programları olan üniversitelerden mezun olan öğrenciler olduğu kadar Türk Dili ve Edebiyatı mezunlarıdır aynı zamanda. Çünkü bu mezunun dili iyi kullanması beklenir ve “edebi” yaratıcılığının olduğu düşünülür.

Peki öğretmen olabilir misin? Evet, ama süreç biraz daha farklı ilerler. Lisans eğitiminde öğretmenlik ile ilgili herhangi bir ders almayacağın için “Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programı” adındaki eğitim sürecinden geçmen gerekir. Bu programda öğretmenlikle ilgili çeşitli dersler aldıktan sonra öğretmenlik yapabilirsin. KPSS’den yeterli puanı alıp Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde ya da özel eğitim kurumlarında çalışabilirsin.

Türk Dil Kurumunda, kütüphane ve arşivlerde, televizyon kanallarında çalışmak gibi seçenekler de mevcuttur fakat bu alanlarda istihdam oranı oldukça düşük olduğundan ötürü öğrenciler açısından tercih edilmez.

Kısacası Türk Dili ve Edebiyatı mezunu bir öğrencinin kariyeri başlıca dört alanda gelişebilir:

-Akademisyen

-Editör

-Metin Yazarı

-Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni

Bitirmeden önce şunu belirtmekte fayda var: Eğer öğretmen olmak istiyorsanız tercih etmeniz gereken bölüm “Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği”dir.

Furkan Berk Ustaoğlu

22.09.2023