Kimyacı Bilim İnsanları Bölüm 7: Aziz Sancar
Merhaba sevgili inekle Blog Okuyucuları. Ben İnekle sayısal öğretmenlerinden Kübranur Aktan. Serimizin yepyeni bölümüyle karşınızdayım. Bu bölümde diğer bölümlere kıyasla kimyanın farklı alanında çalışmalar yapan, kazandığı Nobel Kimya ödülü ile ülkemizi gururlandıran bilim insanımız Aziz Sancar’ın hayatına yolculuk yapacağız. Hazırsanız başlayalım!
Aziz Sancar Kimdir?
1946 yılında Mardin’de sekiz çocuklu bir ailenin yedinci çocuğu olarak dünyaya gelen Aziz Sancar doktor, akademisyen, biyokimyager ve moleküler biyologtur. İlkokul ve ortaokulu Mardin’de okuyan Aziz Sancar, lise son sınıfta ilgilendiği futbolu bırakarak kariyerini yeniden şekillendirme kararı almış ve yükseköğrenimini devam ettirmek üzere İstanbul’a gitmiştir. 1969’da İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinden birincilikle mezun olmuştur. İki yıl doktorluk deneyiminden sonra NATO-TÜBİTAK bursu ile önce John Hopkins Üniversitesi ardından Dallas Teknik Üniversitesi’ne gitmiş ve burada moleküler biyoloji programına ve Claud Stanley Rupert’in laboratuvarına katılmıştır.
1977-1982 yılları arasında Yale Üniversitesi tıp fakültesinde çalışan Aziz Sancar 1997’den bu yana çalışmalarını Kuzey Carolina Üniversitesi biyokimya ve biyofizik bölümünde sürdürmektedir.
Nobel Kimya Ödülü ve Aziz Sancar
Aziz Sancar, hücrelerin hasar gören DNA’ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu haritalandıran araştırmalarıyla Amerikalı Paul Modrich ve İsveçli Tomas Lindahl ile birlikte 2015 Nobel Kimya Ödülü’nü kazanmışlardır. Yıllarca birbirinden bağımsız çalışmalar yapan üç bilim insanı araştırmaları ışığında birleşerek ödüle layık görülmüşlerdir. 10 Aralık 2015’te İsveç Kralı XVI. Carl Gustaf’dan ödülü teslim alan Sancar, ”Beni ödüle götüren, Atatürk’ün ve Türkiye Cumhuriyeti’nin yaptığı eğitim devrimidir. Dolayısıyla bu ödülün sahibi, Atatürk ve Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir Müzesi’dir.” diyerek Nobel Ödülü ile madalya ve sertifikasını Anıtkabir’e teslim etmiştir. Ödül, Anıtkabir’deki Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesi’nde kendisine ayrılan özel alanda sergilenmektedir.
Değerli bilim insanımız Aziz Sancar’ın hayatına yaptığımız bu kısa yolculuk umarım sizin için faydalı olmuştur değerli okur. Anne ve babasının hiçbir eğitimi olmamasına rağmen çocuklarının eğitimi için her şeyi yaptıklarını her seferinde vurgulayan Aziz Sancar, gerek başarı hikayeleri gerekse Türkiye sevdası ile örnek alınması gereken bir ilham kaynağıdır. Bir sonraki bölümde görüşmek üzere. inekle ile kalın 😊
Kübranur Aktan
16.05.2023