Yakup Kadri Karaosmanoğlu Okumak
Merhaba inekle öğrencisi, öğretmeni ve velisi!
Bu yazımda sizlere Türk Edebiyatının önemli isimlerinden Yakup Kadri kimdir ve Yakup Kadri’nin eserlerini niçin okumalıyız bu iki sorunun cevaplarına değineceğim.
Yakup Kadri Karaosmanoğlu Kimdir?
27 Mart 1889 Kahire doğumludur. 13 Aralık 1974 tarihinde ise Ankara’da hayata gözlerini yummuştur. Hayatını Manisa, İzmir, Mısır ve İstanbul gibi farklı şehirlerde geçirmiştir. Karşımıza ilk olarak Fecr-i Ati topluluğunun içinde çıkar. Bu topluluğun kurucu üyelerindendir. Fecr-i Ati topluluğunun mottosu ‘’Sanat şahsi ve muhteremdir.’’ Yakup Kadri zamanla bu bireysel düşünceden uzaklaşarak toplumcu düşünceye, toplum için sanat, yapmaya başlamıştır. Karşımıza da Milli Edebiyat topluluğu içinde çıkmıştır. Halkın faydası için yazılar kaleme almıştır. Milletvekilliği yapmış, Türk elçiliklerinde diplomatlık görevinde bulunmuştur.
Niçin Yakup Kadri Okumalıyız?
Yazarın doğum ve ölüm tarihine baktığımızda, 1889 ve 1974, Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak karşımıza çıkmaktadır. Yakup Kadri, imparatorluğun çöküşüne şahitlik eder ve Cumhuriyet kurulur yeni bir rejime geçilir. Önemli bir zaman dilimine şahitlik etmiştir. Bu yüzden eserlerini okurken kronolojik bir sıra izlemek önemlidir. Tanzimat Dönemi ve Cumhuriyet dönemine kadar Türk topluluğunun değişimi, gelişimi ve bu Türk toplumunun yaşadığı sorunları eserlerinde gözler önüne serer, güçlü bir gözlem yeteneğine de sahip olduğu için eserlerinde realizm etkisi görülür. Eserlerini şu kronolojik sıra ile okuyabiliriz: Kiralık Konak, Sodom ve Gomore, Yaban, Ankara…
Kiralık Konak’ta bir imparatorluğun çöküşü gözler önüne serilir. Romandaki konak bir metafor olarak karşımıza çıkar. Sodom ve Gomore’de işgal altında olan bir İstanbul karşımıza çıkmaktadır. Yaban’da ise Ahmet Celal bir aydındır. Milli Mücadeleye karşı bakışını Anadolu’nun gözünden bakarak dile getirir. Ankara’da ise Milli Mücadele kazanılmış, Cumhuriyet ilan edilmiştir. Kitaptaki karakterimiz ‘’Selma Hanım’’ dır. Selma Hanım’ın üç dönemi ve Ankara’nın üç dönemi; Kurtuluş Savaşı, Cumhuriyet’in Kuruluş Yılları, Cumhuriyet sonrası yıllar ele alınır.
Cennet Karayanık
19.02.2022