Sınav Kaygısı ve Sınava Hazırlık Süreci
Merhaba sevgili inekle Blog Okurları, ben inekle Soru-Cevap öğretmenlerinden Esra Aydınkaya. Bugün size “Sınav kaygısından ve sınava hazırlık sürecinden” bahsedeceğim. Çoğu kişi sınavların hazırlık sürecinde baskılar, dilediği ve planladığı gibi çalışamama, çalışmalarının yeterli olmadığı hissiyatı, çalışsa da hedeflediği başarıyı göstermeme gibi birçok sebeplerden dolayı endişelenir ve kaygılanıp stres olur. Bu durum bazılarını hedefine ulaşmak üzere mücadele ettiği bu yolda hırslandırıp onlara daha çok çabalama isteği ve gayret etme gücü verirken bazılarını da tüketir ve pes etmesine neden olur. Peki sınav kaygısının başlıca nedenleri ve onunla baş etmenin yolları nelerdir? Detaylar yazımda!
SINAV KAYGISININ NEDENLERİ NELERDİR?
1-YETERİ KADAR ÇALIŞAMAMAK
Çalışma süreci içerisinde ailevi sorunlar, çalışma alanı ve yeterli materyallerin olmaması, telefon ve bilgisayar ile saatler geçirmek, sınava daha çok zaman var diye düşünerek sürekli ertelemek, çalışma hevesinin olmaması vb. birçok etken bireyin çalışmamasına ve sürekli ertelemesine neden olur. Dolayısıyla sınav günü yaklaştıkça yetiştiremeyeceği korkusuna kapılmaya başlar. Bu da kişiyi kaygılandırır ve strese sokar.
2-ÇEVRE BASKISI
Bireylerin etrafında hem başarılı olması konusunda beklenti içerisinde olan hem de başaramayacağını ısrarla empoze etmeye çalışıp kişinin umutsuzluğa kapılmasına neden olan iki tür çevre vardır. Böylece öğrenci, bu süreçte kendi isteyip hayal ettiği şeyleri başarmak için çabalamanın yanı sıra hem kendisine karşı beklenti içerisinde olanları hayal kırıklığına uğratmamak ve beklentilerini karşılamak hem de ona inanmayanlara kendini ispatlamak adına mücadele verir. Böylece daha fazla sorumluluk daha fazla stres demektir.
3-BAŞARISIZLIK KORKUSU
Sınava hazırlanan öğrencilere göre gelecekleri, hayalleri, geri kalan hayatlarındaki konumları ve durumları, kendi öz değerleri bu sınavın sonucuna bağlıdır. Böylece sınavın sonucu, yalnızca akademik kariyerlerini değil hayatlarını da birçok anlamda etkileyecektir. Dolayısıyla kişi, başaramama korkusundan üzerinde yoğun baskı hisseder. Bu da sınav kaygısını ateşleyebilir.
4-GEÇMİŞTE ALINAN DERECELER
Daha önceki deneyimlerinde beklediği performansı gösterememiş ve başarısız olmuş olan kişi; geleceği konusunda önyargılı düşünebilir, her ne kadar hazırlık sürecinde kendinde ve çalışma stillerinde değişiklikler yapsa da aynı şekilde sonuçlanabileceği korkusuna kapılabilir. Bu durum, kişinin kaygılanmasına yol açar ve düzeltmek adına attığı her adımda her şeyi daha da içinden çıkılamaz bir hale dönüştürebilir.
SINAV KAYGISIYLA BAŞ ETMENİN YOLLARI NELERDİR?
1-VERİMLİ ÇALIŞMAK
Düzenli, planlı ve verimli bir şekilde çalışma ile öğrenci, konularını zamana yayarak anlaşılır bir şekilde çalışabilir. Böylece hem konular birikmez hem de çalışmalarının karşılığında geliştiğini, eksiklerini tamamlayabildiğini ve başarabildiğini görmesiyle geleceğine dair inancı artar, kaygısı azalır.
2-KENDİNE ZAMAN AYIRMAK
Öğrenci, süreç boyunca yalnızca çalışıp sınav psikolojisinin içine hapsolmasıyla zamanla sıkılır, bunalır ve her ne kadar çalışmak üzere masaya otursa da derslere odaklanamaz. Zamanla bu tükenmişliğin sonucunda kişi, olumsuz sonuçlar almaya başlar. Bu da korkup kaygılanmasına neden olur. Dolayısıyla öğrenci, daima düzenli bir şekilde çalışmayla birlikte arada mola verip kendine zaman ayırmalı; sınav stresi ve psikolojisinden uzaklaşabileceği, rahatlayabileceği aktiviteler yapmalıdır. Böylece çalışmalarını sıkılıp bunalmadan sürecin sonuna kadar devam ettirebilir. Bu, sınav kaygısıyla baş etmenin en önemli yollarından biridir.
3-SÜREKLİ KENDİNİ DENEMEK
Sınav ile ilgili kişiyi kaygılandırabilecek en önemli etkenlerden biri, sınavda çıkacak olan soru stillerini ve kendinin hangi zorluk derecesinde başarılı olabileceğini bilmemektir. Bu konularda fikir sahibi olmak kişiye eksikliklerini görüp tamamlamak adına yardımcı olmakla birlikte potansiyelini görerek beklentilerini ona göre şekillendirebilmesine katkı sağlar. Daha öncesinde hiç fikir sahibi olmadığı bir bilinmezliğin içine girmek, kişiyi korkutup kaygılandırabilir. Bu durumu engellemek için de sık sık kendimizi denememiz gerekir.
4-YARDIM ALMAK
Sınava yönelik çalışmalar, uğraşlar ve sınavın kişide uyandırdığı istek, korku, kaygı gibi birçok duygu ve düşünce öğrenci için çok büyük külfettir. Tüm bunlarla tek başına uğraşıp baş etmeye çalışmak da zamanla yorup pes etmesine neden olabilir. Dolayısıyla öğrenciler; bu süreçte öğretmenlerinden, ebeveynlerinden, arkadaşlarından ve kendilerine iyi gelen kişilerden yardım istemelidirler. Böylece tüm korku, kaygı ve endişelerinden onlarla birlikte uzaklaşabilirler.
Özetlemek gerekirse, sınava girecek olan her öğrenci için bu süreç sancılı ve yorucu olacaktır. Arada sıkılabilir, yorulabilir ve ara verebilirsiniz. Önemli olan dinlendikten sonra yine aynı hırsla çalışmaya devam etmek. Sonunda emeklerinin karşılığını almanın, hayalini kurduğun ve ulaşabilmek için mücadele ettiğin hedeflerini gerçekleştirmiş olmanın hazzı ve mutluluğu yaşanan tüm zorluklara değer.
Esra Aydınkaya
21.12.2023