Matematikçi Çocuk-Carl Friedrich Gauss

Henüz sekiz yaşındaki bu çocuk sınıf arkadaşlarına hiç benzemiyordu. Bir gün sınıftaki öğrencilerin gürültülerinden bıkan matematik öğretmeni, günümüzde ilköğretim ikinci sınıfa denk gelen öğrencilerini oyalamak için enfes bir yöntem bulmuştu. Tahtanın başında, elinde tebeşiriyle yazmaya başladı: 1+2+3+4+5+6+7…+100. Bu toplama işlemi sınıftaki öğrencilerin bilgi seviyesinin çok çok üzerindeydi ki sınıftaki öğrenciler çaresiz olarak en soldan ikişerli ikişerli toplamaya başladı.

1+2 = 3
3 + 3 = 6
6 + 4 = 10
Sayılar büyüdükçe toplama işlemi zaman alıyor hatta işin içinden çıkılamayacak hale geliyordu ama başka çare de yoktu, ta ki Gauss ortaya çıkana kadar. Öğrenciler git gide zorlaşan toplama işlemleriyle meşgulken Gauss sayıları dikkatle inceliyor, klasik rutinlerden ziyade daha başka bir şeyler arıyor, keşfetmeye çalışıyordu. Bu sırada sınıfı susturmayı başaran öğretmen, masasına geçmiş ve cebinden çıkardığı elmayı soymaya koyulmuş, keyif yapmaya hazırlanıyordu. Kısa bir süre sonra bir öğrenci sorunun cevabını elindeki kâğıda yazıp ayağa kalktı, bu Carl Friedrich Gauss idi. Sınıf arkadaşlarının şaşkın bakışları arasında öğretmeninin yanına yaklaşan Gauss, kâğıdı öğretmenine uzattı. Kâğıtta 5050 yazıyordu, şaşkın bir bakış atan öğretmeni Gauss’a bu cevabı nasıl bulduğunu sordu. Toplama işlemindeki sayıları inceleyen Gauss, harika bir şey keşfetmişti. Toplama işlemindeki sayıların bir başından bir de sonundan sayıları alıp topladığında hep aynı sonucu elde ettiğini fark etti.

1 + 100 = 101
2 + 99 = 101
3 + 98 = 101
Bu şekilde toplama işleminde ne kadar sayı varsa o sayının yarısı kadar ilerleyebilirdi. 100 tane sayı vardı ki toplama işlemi artık 100/2 = 50 tane 101’in ne olduğunu bulmaya indirgenmişti. O da 50.101 = 5050 sonucunu veriyordu. İşte henüz sekiz yaşındayken bunu keşfeden Gauss, aslında bize verilenlerle yetinmememiz gerektiğinin sözlü olmasa bile matematiksel olarak ispatını yapıyordu belki de.

Emre Kahraman

01.08.2023